Wspomnienie o Marii Nowickiej, o której zawsze mówiliśmy- Marysia…

„Żyje się dwa razy: pierwszy raz w rzeczywistości, drugi raz w pamięci.”

(Honoré de Balzac)

MARIA NOWICKA – długoletni animator kultury, absolwentka UW, mgr pedagogiki społecznej, pracownik Centrum Animacji Kultury i Narodowego Centrum Kultury, propagatorka metod pedagogiki zabawy w Polsce, członek honorowy PSPiA KLANZA.
Marysia Nowicka była bardzo ważną Osobą dla naszego Stowarzyszenia, naszej KLANZ-y.
Odeszła 24 listopada 2023 roku.

W początkach lat 90-tych XX wieku dr Zofia Zaorska zaszczepiła ideę pedagogiki zabawy w Polsce. To właśnie pedagogika zabawy stała się jedną z ważniejszych propozycji metodyki pracy z grupą i metodyki animacji społeczno-kulturalnej w skali całego kraju.
Z relacji Zosi Zaorskiej wynika, że Marysia jako pracownik rządowej instytucji, Centrum Animacji Kultury (dziś Narodowe Centrum Kultury), już od 1991 r. z zaangażowaniem wspierała rozwój organizacyjny systematycznie rosnącej grupy entuzjastów pedagogiki zabawy.
Właśnie w tym roku z inicjatywy Zosi i na zaproszenie Dyrekcji CAK-u przyjechał do Warszawy Toni Wimmer, którego Zosia Zaorska poznała w Austrii na warsztatach pedagogiki zabawy.
Z jego pomocą chciała propagować tę metodę w kraju.
Zosia Zaorska wspomina:„…w spotkaniu uczestniczyła Maria, podjęto wtedy decyzję o wydaniu książki „Grupa i ruch” (autorzy: G. Reichel; R. Rabenstein; M. Thanhoffer) – naszego pierwszego, bardzo ważnego podręcznika metod pedagogiki zabawy. Maria załatwiała sprawy formalne nie tylko związane z wydaniem książki. Była tak przekonana do wartości zajęć prowadzonych metodami pedagogiki zabawy z zachowaniem wszystkich obowiązujących w niej zasad, że podjęła się formalnej opieki nad KLANZĄ od 1992 do 1993 roku jako jednej z dziedzin pracy CAK-u. Wtedy było to jeszcze Studium Animacji KLANZA (…) Ciężar dokumentacji, rozliczeń przyjęła Maria.
Najpierw ja dowoziłam odpowiednie papiery raz w miesiącu, potem Zbigniew Barciński i nie było to dla Niej łatwe, by w kilka godzin rozliczyć całą miesięczną działalność, bo przecież po południu wracaliśmy do Lublina….
W 1994 roku powstaje samodzielna organizacja pozarządowa realizującą ideę pedagogiki zabawy – Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Zabawy KLANZA (od 1998 r oficjalna nazwa brzmi Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów KLANZA).
Marysia Nowicka z ramienia CAK-u cały czas organizowała warsztaty doskonalące umiejętności animatorów i Letnie Szkoły KLANZ-y w Łucznicy, koordynowała udział naszych animatorów w targach pedagogiki zabawy Spielmarkt w Akademie Remscheid w Niemczech.
Ponadto propagowała warsztaty prowadzone już przez animatorów z KLANZ-y, ponieważ do Jej zawodowych obowiązków należała opieka merytoryczna nad spółdzielczymi klubami i domami kultury.
Po powstaniu Oddziału Warszawskiego KLANZ-y aktywnie uczestniczyła w jego
działaniach, dała początek wielu ciekawym inicjatywom.
Marysia popularyzowała programy KLANZ-y nie tylko w Polsce, ale również na Litwie i Ukrainie.
Praca, starania i przedsięwzięcia Marysi były wyjątkowe, bardzo przez nas cenione. To co robiła, robiła z pasją i na dużą skalę. Miała niezwykłą zdolność budowania kontaktów pomiędzy ludźmi poszukującymi atrakcyjnych metod pracy.
Cały czas wspierała rozwój naszego Stowarzyszenia – została jego członkiem, a w późniejszych latach została wyróżniona członkostwem honorowym za szczególne zasługi w realizacji misji i celów statutowych Stowarzyszenia.
Podkreślała „Warto pracować tymi metodami, bo ożywiają pracę instytucji kultury, oświaty, wychowania, dają radość, uśmiech, zadowolenie, satysfakcję i wspólną twórczą zabawę”.
Na szczególne podkreślenie zasługuje jeszcze jeden bardzo ważny obszar aktywności Marysi.
Była pierwszą pomysłodawczynią i propagatorką metod pedagogiki cyrku w Polsce i KLANZ-ie.
Dzięki współpracy CAK z niemieckimi organizacjami pozarządowymi zajmującymi się edukacją kulturalną dzieci i młodzieży oraz kontaktom nawiązanym przez Marysię, w latach 1995 – 2003 organizowane były w Polsce i w Niemczech liczne warsztaty wykorzystujące elementy sztuki
cyrkowej (w Ciechanowie, Skierniewicach, Łucznicy, Wiśle, w Albsted k/Bremy, w Drubberholz k/Bremy).
Dzięki Jej aktywności w Polsce wykształciło się liczne grono instruktorów i animatorów doskonale przygotowanych do pracy metodą cyrku dziecięco-młodzieżowego. Powstało wiele dziecięcych i młodzieżowych grup cyrkowych oraz festiwali sztuki cyrkowej.
Marysia trafnie oceniła wartość tego nurtu poszukiwań metodycznych, pełniących przede wszystkim funkcje edukacyjne, rozwojowe, profilaktyczne. Często podkreślała, że pedagogika cyrku ma siłę doskonalenia zarówno indywidualnych umiejętności, jak też współpracy oraz daję szansę na sukces. I nie jest nastawiona na kształtowanie pojedynczych wybitnych osobowości
artystycznych, a przede wszystkim na pracę w grupie i radość ze współdziałania.
Pisała ,,jestem dumna, że rozpoczęte przeze mnie, we wsparciu z wieloma osobami działania popularyzujące metody pedagogiki cyrku znalazły tak wielu kontynuatorów, tak się rozpowszechniły. Na pewno mogę powiedzieć, że wielkim wsparciem dla nas na początku drogi były kontakty z pedagogami niemieckimi, ich wiedza, doświadczenia”.
Pytana o źródła sukcesu pedagogiki cyrku w Polsce (później określanej jako pedagogika fascynacji) wskazywała imiennie bardzo wielu animatorów z licznych ośrodków.
Marysia była bardzo skromną Osobą, nastawioną na aktywne działanie i współpracę z innymi.
Marysiu – bardzo dziękujemy za te lata dla KLANZ-y, z KLANZ-ą i za naszą wspólną drogę.

Koleżanki z Oddziału Warszawskiego KLANZA